Çalışma İzni

Yabancı uyruklu kişiler Türkiye’de herhangi bir işte çalışabilmek için Çalışma ve Sosyal Güvelik Bakanlığından ya da ilgili diğer kurumlardan kendisine çalışma ve ikamet hakkı veren izin belgesini almak zorundadır.

Çalışma izni belgesi ya da muafiyet belgesi olmaksızın çalışan yabancı uyruklu kişiler ve işverenleri için idari para cezası ve süreli giriş yasağı uygulanmaktadır. Türkiye’de bulunan yabancıların çalışma izni ya da muafiyet belgesi almaları zorunludur.

ÇALIŞMA İZNİ MÜRACAATI NEREYE YAPILIR?

Çalışma izni almak isteyen yabancı ülke vatandaşları yurt içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na, yurt dışında ise vatandaşı oldukları ya da yasal olarak yaşadıkları ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya başkonsolosluklarına başvuru yapabilirler.

Türkiye’de öğrenim görmek amacıyla yurtiçinden en az 6 ay süreli ikamet izni alan ve 6 aylık süresi henüz bitmemiş ola yabancılar ya da işverenleri başvurularını doğrudan Bakanlığa yapabilirler.

İnsan ticaretine konu olan veya olabilecek alanlarda çalışacak yabancılar için altı ay süreyle ikamet etmiş olması konusu dikkate alınmaz ve her defasında dış temsilciliklerimizden izin almaları koşulu aranır.

Turistik vize ya da çalışma amacı taşımayan diğer vizelerle veya Türkiye ile diğer ülke arasındaki vize muafiyeti programı ve vize kolaylıkları ile Türkiye’ye gelmiş olan ve ikamet izi olmayan yabancılar, çalışma izni için yurt içinde başvuru yapamazlar. Başvurular yetkili aracı kurum tarafından da yapılabilir.

Çalışma izni sahibi yabancılar çalışma izinlerinin süresinin dolmasına 60 gün kalmasından itibaren ve her halükarda çalışma izinin süresi dolmadan önce uzatma başvurusunda bulunabilirler. Bu süreler dolduktan sonra yapılan uzatma başvuruları kabul edilmemektedir.

Başvurularda eksik bilgi ya da belge bulunması durumunda 30 güne kadar süre verilebilmektedir. Bu süre ancak mücbir bir sebebin bulunduğu resmi bir makam tarafından belgelendirildiği takdirde uzatılabilir. Uzatma süresi içinde eksiklikler tamamlanmadığı takdirde başvuru reddedilir. İzin başvurusu usulüne uygun olarak yapıldığı takdirde, bilgi ve belgelerde de herhangi bir eksiklik bulunmazsa 30 gün içinde tamamlanmaktadır.

ÖN İZİN NEDİR?

Mesleki yeterlilik gerektiren sağlık ve eğitim hizmetlerinde çalışmak isteyen yabancılar, izin başvurularının değerlendirilmesi için öncelikle ön izin almak zorundadırlar. Ön izin vermeye yetkili kurumlar sağlık hizmetleri için Sağlık Bakanlığı, eğitim hizmetlerinde ise Milli Eğitim Bakanlığı’dır. Yüksek Öğretim Kanunu uyarınca çalışacak yabancı uyruklu öğretim elemanlarının çalışma izni, öncelikle Yükseköğretim Kurulunda ilgili mevzuata göre alınacak ön izne bağlı olarak Bakanlıkça verilir.

Çalışma izinlerini uzatmak isteyen yabancıların yapacakları uzatma başvuruları da ilgili bakanlığın ya da Yükseköğretim Kurulunun ön iznine bağlıdır.

Ar-Ge Merkezi Belgesi olan firmalarda Ar-Ge personeli olarak çalışacak olan yabancıların izin alabilmeleri için Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yabancı hakkında olumlu olarak görüş bildirmek zorundadır. Aksi takdirde izin verilmemektedir.

İZİN DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ NELERDİR?

1. Yabancı ülke vatandaşının çalışacağı iş yerinde en az 5 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı çalışıyor olmalıdır. Aynı iş yerinde çalışacak birden fazla yabancı için çalışma izni alınacaksa her bir 1 yabancı için 5 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının istihdam ediliyor olması şarttır.
2. İzin isteyen yabancının şirket ortağı olması halinde beş kişilik istihdam şartı, Bakanlıkça verilecek bir yıllık iznin son altı ayı için aranır.
3. İş yerinin ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL ya da brüt satışlarının en az 800.000 TL ya da son yıl ihracat tutarının en az 250.000 ABD Doları olması gerekmektedir.
4. İzin isteyen şirket ortağı yabancının, 40.000 TL’den az olmamak üzere sermaye payının en az %20 olması zorunludur.
5. İşveren tarafından yabancı uyruklu kişiye ödenecek olan aylık ücret miktarının yabancının görevi ve niteliği ile uygun olması zorunludur. Buna göre asgari ücret baz alınarak meslek gruplarına ve iş pozisyonlarına göre bazı ücret bedelleri belirlenmiştir bu bedeller kanunda yer almaktadır.
6. Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli ve en az 4 yıldızlı turizm işletmeleri ve tatil köylerinin bünyelerinde izinli masaj salonu bulunduğu takdirde masör, masöz ve spa terapisti gibi uzmanlık gerektiren iş kollarındaki talepleri değerlendirilmektedir. Bu kapsamda olmayan işletmelerin talepleri kabul edilmemektedir.
7. Eğlence sektörü ve turizm – animasyon – organizasyon firmaları, bünyelerinde 10 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı çalıştırdıkları takdirde her bir yabancı için ayrı ayrı 5 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı istihdam edilmesi şartı aranmamaktadır.